Перевод: со всех языков на все языки

со всех языков на все языки

(ταῖς χερσί τι

  • 1 χερσι-μαχία

    χερσι-μαχία, , f. L. bei Plat. Legg. I, 633 b, bei Bekker ταῖς χερσὶ μάχαις; vgl. Lob. Phryn. p. 688.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > χερσι-μαχία

  • 2 χείρ

    χείρ, χειρός, ἡ (Hom.+); on the acc. form χεῖραν J 20:25 v.l.; 1 Pt 5:6 v.l.; GJs 15:4 23:2 s. JPsichari, Essai sur le Grec de la Septante 1908, 164–70. Exx. fr. the pap in the Hdb. at J 20:25. Dual acc. τὼ χεῖρε only Tat. 22, 1. Dat. χειροῖν ApcPt Rainer ‘hand’.
    lit. Mt 12:10; Mk 3:1; Lk 6:6, 8; Ac 12:7; 20:34 al.; AcPlCor 2:35. πόδες καὶ χεῖρες Mt 22:13; cp. Lk 24:39, 40; Ac 21:11a. W. other parts of the body in sing. and pl. Mt 5:(29), 30; 18:8ab, (9); J 11:44. In the gen. w. the verbs ἅπτομαι Mt 8:15; ἐπιλαμβάνομαι (q.v. 1); κρατέω (q.v. 3b). In the acc. w. the verbs αἴρω (q.v. 1a); ἀπονίπτομαι (q.v.); βάλλω J 20:25b; δέω (q.v. 1b); δίδωμι (q.v. 2); ἐκπετάννυμι (q.v.); ἐκτείνω (q.v. 1); ἐπαίρω (q.v. 1); ἐπιβάλλω (q.v. 1b); ἐπισείω (q.v. 1); ἐπιτίθημι (q.v. 1aα; s. New Docs 4, 248 on laying on of hands; JCoppens, L’imposition des mains dans les Actes des Apôtres: Les Actes des Apôtres, ed. JKremer ’79, 405–38); cp. ἐπίθεσις (τῶν) χειρῶν (s. ἐπίθεσις); κατασείω (q.v.); νίπτομαι (s. νίπτω 1bβ and the lit. s.v. βαπτίζω 1; also JDöller, Das rituelle Händewaschen bei den Juden: Theol.-prakt. Quartalschr. 64, 1911, 748–58); τίθημι (q.v. 1aβ); ποιεῖν: ὀπίσω τὰς χεῖρας (ὀπίσω 1aβ) and τὰς χ. ἐναλλάξ (s. ἐναλλάξ); προσφέρω (q.v. 1bβ).—In the instrumental dat. ἔγραψα τῇ ἐμῇ χειρί (cp. Chariton 8, 4, 6; BGU 326 II, 2 al. in pap.—χείρ= handwriting as early as Hyperides in Pollux 2, 152, also Philod., π. ποιημ. 4, 33; 6, 14 Jens.; PMagd 25, 2 [III B.C.]; Jos., Ant. 14, 52) Gal 6:11; Phlm 19. ὁ ἀσπασμὸς τῇ ἐμῇ χειρί (i.e. γέγραπται) 1 Cor 16:21; Col 4:18; 2 Th 3:17 (on the conclusion of a letter written in the sender’s own handwriting, in pap letters as well as in the works of the Emperor Julian [Epistulae, Leges etc., ed. Bidez and Cumont 1922, nos. 9; 11], s. CBruns, Die Unterschriften in den röm. Rechtsurkunden: ABA 1876, 41–138; KDziatzko, entry Brief: Pauly-W. III 1899, 836ff; Dssm., LO 132f; 137f [LAE 166f; 171f]; s. also lit. s.v. χαίρω 2b). ἐννεύω τῇ χ. (s. ἐννεύω). κατασείω τῇ χ. (s. κατασείω 2). κρατέω τῇ χ. (κρατέω 3b). Pl. ταῖς χερσίν with the hands (Demetr. Phaler.: 228 Fgm. 38, 28 Jac. [in Diog. L. 2, 13] ταῖς ἰδίαις χερσίν; Diod S 16, 33, 1 τ. ἰδίαις χ. 17, 17, 7 al.; Aesop, Fab. 272 P.=425 H.; Herm. Wr. 5, 2) Lk 6:1; 1 Cor 4:12; Eph 4:28; 1 Th 4:11 (s. HPreisker, Das Ethos d. Arbeit im NT ’36); Papias (3:3).—τὸ ἔργον τῶν χειρῶν τινος s. ἔργον 3 and Rv 9:20.—W. prepositions: the hand on or in which someth. lies or fr. which someth. comes or is taken: ἐν τῇ χειρί Mt 3:12; Lk 3:17. (ἔχειν τι) εἰς τὰς χεῖρας Hv 1, 2, 2. ἐπὶ τὴν χεῖρα Rv 20:1. ἐπὶ χειρῶν Mt 4:6; Lk 4:11 (both Ps 90:12; s. end of this section). ἐκ (τῆς) χειρός (Diod S 2, 8, 6) Rv 8:4; 10:10. The hand by which someth. comes about: of deities θεοὶ οἱ διὰ χειρῶν γινόμενοι gods that are made by hand Ac 19:26 (cp. Just., A I, 20, 5). Of an earthly temple οἰκοδομητὸς ναὸς διὰ χειρός B 16:7.—The arm may be meant (as Hes., Theog. 150; Hdt. 2, 121, 5 ἐν τῷ ὤμῳ τὴν χεῖρα; Herodas 5, 83 ἐν τῇσι χερσὶ τῇσʼ ἐμῇσι=in my arms; Paus. 6, 14, 7; Galen, De Usu Part. 2, 2 vol. I p. 67, 1 Helmreich; Longus 1, 4, 2 χεῖρες εἰς ὤμους γυμναί) in ἐπὶ χειρῶν ἀροῦσίν σε Mt 4:6; Lk 4:11 (both Ps 90:12; but s. above). Whole for the part: finger Lk 15:22.
    an acting agent, hand (of), fig. ext. of 1. In this sense the focus is on the person or thing as the source of an activity.
    The OT (but cp. Diod S 3, 65, 3 ταῖς τῶν γυναικῶν χερσί=by the women; Ael. Aristid. 45 p. 70 D.: μετὰ τῆς χειρὸς τῶν δικαίων; Philostrat., Vi. Apoll. 6, 29; Nicetas Eugen. 7, 165 χειρὶ βαρβάρων) has a tendency to speak of a person’s activity as the work of one’s hand; διὰ χειρός ([τῶν] χειρῶν) τινος (בְּיַד פּ׳) through or by someone or someone’s activity, at the hand of Mk 6:2; Ac 2:23; 5:12; 7:25; 11:30; 14:3; 15:23; 19:11. Also ἐν χειρί (PsSol 16:14 ἐν χειρὶ σαπρίας by corruption; cp. AscIs 2:5 ἐν χερσίν) Gal 3:19. Corresp. the hands can represent the one who is acting οὐδὲ ὐπὸ χειρῶν ἀνθρωπίνων θεραπεύεται nor does God need to be served by humans Ac 17:25.
    The hand of deity means divine power (Il. 15, 695; Ael. Aristid. 47, 42 K.=23 p. 455 D.: ἐν χερσὶ τοῦ θεοῦ; LXX; Aristobulus in Eus., PE 8, 10, 1; 7–9 [p. 138 Holladay]; Ezk. Trag. 239 in Eus., PE 9, 29, 14; SibOr 3, 672; 795.—Porphyr. in Eus., PE 4, 23, 6 ὁ θεὸς ὁ ἔχων ὑπὸ χεῖρα, sc. τ. δαίμονας; Ath. 33, 2 παραβαίνων τὴν χεῖρα τοῦ θεοῦ). S. New Docs 2, 44.
    α. as Creator (Ath. 34, 1) Ac 7:50 (Is 66:2). ποίησις χειρῶν αὐτοῦ 1 Cl 27:7 (Ps 18:2). τὰ ἔργα τῶν χειρῶν σου Hb 1:10 (Ps 101:26; ApcEsdr 1:10 p. 25, 2 Tdf.); 2:7 v.l. (Ps 8:7). Cp. B 5:10. In connection w. the account of creation the words ἄνθρωπον ταῖς ἱεραῖς χερσὶν ἔπλασεν 1 Cl 33:4 could be taken in the lit. sense.
    β. as ruler, helper, worker of wonders, regulator of the universe: χεὶρ κυρίου ἦν μετʼ αὐτοῦ Lk 1:66; Ac 11:21 (TestAbr A 18 p. 100, 21 [Stone p. 48]).—Lk 23:46 (Ps 30:6); J 10:29; Ac 4:28 (w. βουλή, hence almost=‘will’; cp. Sir 25:26), 30; 1 Pt 5:6 (cp. Gen 16:9); 1 Cl 60:3. ὑπὸ τὴν κραταιὰν χεῖραν GJs 15:4.
    γ. as punisher (PsSol 5:6 μὴν βαρύνῃς τὴν χεῖρά σου ἐφʼ ἡμᾶς; schol. on Apollon. Rhod. 4, 1043a ἐν ταῖς χερσὶ τῶν θεῶν νέμεσις) χεὶρ κυρίου ἐπί σε (1 Km 12:15) Ac 13:11. ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας θεοῦ ζῶντος (s. ἐμπίπτω 2) Hb 10:31. Cp. 1 Cl 28:2.
    δ. of the powerful hand of Christ or of an angel J 3:35; 10:28; 13:3. ἐκ χειρὸς ἀγγέλου GJs 8:1; 13:2; cp. ἀγγέλων 15:3.—σὺν χειρὶ ἀγγέλου with the help of an angel Ac 7:35.
    hostile power (Hom. et al.; LXX) παραδιδόναι τινὰ εἰς χεῖράς τινος hand over to someone(’s power) (TestJob 20:3; ParJer 1:6; s. παραδίδωμι 1b; cp. PsSol 2:7 ἐγκαταλείπειν; Jos., Ant 6, 273.—B-D-F §217, 2) Ac 21:11b; pass. Mt 17:22; 26:45; Mk 9:31; Lk 9:44; 24:7; Ac 28:17; D 16:4. Also παραδιδ. τινὰ ἐν χειρί τινος 1 Cl 55:5. τὸ αἷμα σου ὑπὸ τὴν χεῖράν μού ἐστιν your blood is in my power GJs 23:2; escape, etc. ἐκ (τῆς) χειρός τινος from someone’s power (UPZ 79, 18 [159 B.C.] ἐκπέφευγεν ἐκ τῆς χειρός μου; Gen 32:12; Ex 18:10; Jos., Vi. 83) Lk 1:71, 74; J 10:39; Ac 12:11; AcPl Ha 8, 10f; AcPlCor 1:8. ἐκ χειρὸς σιδήρου λύσει σε he will free you from the power of the sword 1 Cl 56:9 (Job 5:20; Mel., P. 67, 478). ἐκ τῶν χειρῶν ἡμῶν Ac 24:6 (7) v.l. (cp. X., An. 6, 3, 4; Lucian, Hermot. 9, end). ἐξέφυγον τὰς χεῖρας αὐτοῦ 2 Cor 11:33 (Diod S 18, 73, 4 τὰς τοῦ Σελεύκου χεῖρας διαφυγῶν). ὑπὸ χειρὸς ἀνθρώπων παθεῖν B 5:5. πίε τὸ ποτήριον … ἐν χειροῖν τοῦ υἱοῦ τοῦ ἐν Ἅιδου drink the cup out of the hand of the son, who is in the nether world ApcPtRainer 17f.
    distinctive prepositional combinations: ἐν χερσίν of someth. that one has in hand, w. which one is concerned at the moment (Hdt. 1, 35 τὸν γάμον ἐν χερσὶν ἔχοντος; Appian, Bell. Civ. 5, 81 §342 τὰ ἐν χερσίν; Ael. Aristid. 45 p. 74 D.; PPetr II, 9 [2], 4 [III B.C.] ἃ εἶχον ἐν ταῖς χερσίν; Jos., Bell. 43 165) ἐν χερσὶν ὁ ἀγών the contest is our concern at present 2 Cl 7:1. ὑπὸ χεῖρα continually (Ps.-Aristot., Mirabilia 52; Jos., Ant. 12, 185) Hv 3, 10, 7; 5:5; m 4, 3, 6 (B-D-F §232, 1.—In pap we have the mng. ‘privately’, ‘little by little’: PTebt 71, 15 [II B.C.]; Gnomon [=BGU V] prooem. 2f; PAmh 136, 17).—KGrayston, The Significance of ‘Hand’ in the NT: B Rigaux Festschr. ’70, 479–87.—B. 237ff. DELG. M-M. EDNT. TW. Sv.

    Ελληνικά-Αγγλικά παλαιοχριστιανική Λογοτεχνία > χείρ

  • 3 ἐπαναπαύω

    A rest upon, τῇ λαβῇ τοῦ ξίφους τὴν χεῖρα Procop.Gaz.p.170B., cf. Ael.NA5.56:— [voice] Med. ([tense] fut. -παύσομαι, later - παήσομαι v.l. in Ev.Luc.10.6), rest upon,

    ταῖς χερσί J.AJ8.3.6

    , Hdn.2.1.2; rest in or upon,

    τινί LXX 1 Ma.8.12

    ; rest one's hopes on,

    νόμῳ Ep.Rom.2.17

    ; rest content with, rely on,

    ταῖς παλαιαῖς ἀποβάσεσιν Artem.4.65

    ;

    τῇ ἐφημέρῳ τροφῇ Trypho Trop.p.194

    S.;

    ταῖς διωρισμέναις ἐννοίαις Dam.Pr.37

    : in Logic, to be based on, ὁ δεύτερος συλλογισμὸς ἐ. τῇ ἐννοίᾳ τοῦ ἑνός ib. 321.
    II [voice] Med., come to rest, of a machine, HeroAut.24.4: metaph., ἐ. ἔν τινι come to rest in, Iamb.Comm.Math.8; ἐπαναπαύσεται ἐπ' αὐτὸν (sc. τὸν οἶκον)

    ἡ εἰρήνη ὑμῶν Ev.Luc.10.6

    ;

    ἐπανεπαύσατο ἐπ' αὐτοῖς πνεῦμα LXX Nu.11.26

    .

    Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ἐπαναπαύω

  • 4 ψυχή

    ψῡχ-ή, ,
    A life,

    λύθη ψ. τε μένος τε Il.5.296

    , etc.;

    ψ. τεκαὶ αἰών 16.453

    , cf. Od.9.523;

    θυμοῦ καὶ ψ. Il.11.334

    , Od.21.154;

    λαυκανίην, ἵνα τε ψυχῆς ὤκιστος ὄλεθρος Il.22.325

    ; ψυχὰς παρθέμενοι at hazard of their lives, Od.3.74,9.255;

    αἰεὶ ἐμὴν ψ. παραβαλλόμενος Il.9.322

    ; λίσσου' ὑπὲρ ψ. καὶ γούνων by your life, 22.338; so

    ἀντὶ ψ. S.OC 1326

    : but περὶ ψ. to save their life, Od.9.423;

    περί τε ψυχέων ἐμάχοντο 22.245

    ;

    περὶ ψ. θέον Ἕκτορος Il.22.161

    ;

    τρέχων περὶ τῆς ψ. Hdt.9.37

    ;

    τῆς ἐμῆς περὶ ψ. A.Eu. 115

    , cf. E.Hel. 946, Heracl. 984;

    περὶ ψ. κινδυνεύων Antipho 2.1.4

    , cf. Th. 8.50;

    ἁγὼν.. σῆς ψ. πέρι S.El. 1492

    , cf. E.Ph. 1330, Or. 847, X.Cyr.3.3.44;

    τὸν περὶ ψ. δρόμον δραμεῖν Ar.V. 375

    (lyr.);

    ἀγωνίζεσθαι περὶ τῆς ψ. X.Eq.Mag.1.19

    ; ὃ ἂν θέλῃ, ψυχῆς ὠνεῖται [θυμός] in exchange for life, Heraclit.85;

    τῆς ψ. πρίασθαί τι X.Cyr.3.1.36

    ;

    τί γὰρ δοῖ ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψ. αὐτοῦ; Ev.Marc.8.37

    . In early poets:

    ψυχὰν ἀποπνεῖν Simon.52

    ;

    ψυχὰς ἔχοντες κυμάτων ἐν ἀγκάλαις Archil.23

    ;

    ψυχέων φειδόμενοι Tyrt.10.14

    ;

    θειδωλὴν ψ. θέμενος Sol.13.46

    ;

    ψυχῆς εἵνεκα καὶ βιότου Thgn.730

    ;

    ψυχὰν Ἀΐδᾳ τελέων Pi.I.1.68

    ;

    ψυχὰς βαλον Id.O.8.39

    ;

    χαλκῷ ἀπὸ ψυχὴν ἀρύσας Emp.138

    ;

    τοὐμὸν ἐκπίνουσ' ἀεὶ ψυχῆς ἄκρατον αἷμα S.El. 786

    ; τῆς ἐμῆς ψ. γεγώς ib. 775;

    τὴν ψ. ἐκπίνουσιν Ar.Nu. 712

    (anap.);

    ψ. ἀφήσω E.Or. 1171

    ;

    ψ. σέθεν ἔκτεινε Id.Tr. 1214

    ;

    ψ. παραιτέεσθαι Hdt.1.24

    ; ποινὴν τῆς Αἰσώπου ψ. satisfaction for the life of A., Id.2.134;

    ψυχῆς ἀποστερῆσαί τινα Antipho 4.1.6

    , cf. Th.1.136, etc.;

    τὴν ψ. ἢ τὴν οὐσίαν ἢ τὴν ἐπιτιμίαν τινὸς ἀφελόμενος Aeschin.2.88

    ;

    τὸ τῆς ψ. ἀπαιτηθεὶς χρέος LXX Wi.15

    . 8, cf. Ev.Luc.12.20;

    ζητοῦσι τὴν ψ. μου LXX 3 Ki.19.10

    , cf. Ev.Matt. 2.20;

    τὴν ψ. αὐτοῦ τίθησιν ὑπὲρ τῶν προβάτων Ev.Jo.10.11

    , etc.; δεῖρον ἄχρις ἡ ψ... ἐπὶ χειλέων λειφθῇ within an inch of his life, Herod.3.3:—the phrase ἐν τῇ χειρὶ τὴν ψ. ἔχοντα taking his life in his hands, is prob. f.l. in Xenarch.4.20;

    ἡ ψ. μου ἐν ταῖς χερσί [σου] διὰ πάντος LXX Ps.118(119).109

    , cf. 1 Ki.19.5, 28.21, al.; of life in animals, Od.14.426, Hes.Sc. 173, Pi.N.1.47, etc.;

    τὰ ἄλλα ζῷα, ὅσα ψ. ἔχει Anaxag.4

    , cf. 12;

    πάντων τῶν ζῴων ἡ ψ. τὸ αὐτό, ἀήρ Diog.

    Apoll.5 (cf. infr. IV. 1); ἡ φύσις τοιαύτη πάντων ὅσσα ψ. ἔχει Democrit.278; ἐπῴζει καὶ ποιεῖ ψ. ἔχειν (of incubation) Epich.172; [

    ἑρπετὸν] ὃ ἔχει ἐν ἑαυτῷ ψ. ζωῆς LXX Ge.1.30

    ; ἡ ψ. πάσης σαρκὸς αἷμα αὐτοῦ ἐστιν ib.Le.17.11, cf. De.12.23.
    2 metaph. of things dear as life,

    χρήματα γὰρ ψ... βροτοῖσι Hes.Op. 686

    ;

    πᾶσι δ' ἀνθρώποις ἄρ' ἦν ψ. τέκν' E.Andr. 419

    ;

    τἀργύριόν ἐστιν αἷμα καὶ ψ. βροτοῖς Timocl.35

    ; so as an endearing name, Hld.1.8, al.;

    ζωὴ καὶ ψ. Juv.6.195

    ;

    ψ. μου Mart.10.68

    .
    II in Hom., departed spirit, ghost (

    ὑποτίθεται [Ὅμηρος] τὰς ψ. τοῖς εἰδώλοις τοῖς ἐν τοῖς κατόπτροις φαινομένοις ὁμοίας.. ἃ καθάπαξ ἡμῖν ἐξείκασται καὶ τὰς κινήσεις μιμεῖται, στερεμνιώδη δὲ ὑπόστασιν οὐδεμίαν ἔχει εἰς ἀντίληψιν καὶ ἁφήν Apollod.

    Hist.Fr. 102(a)J.);

    ψ. Πατροκλῆος.. πάντ' αὐτῷ.. ἐϊκυῖα Il.23.65

    : freq. in Od.11, ψ. Ἀγαμέμνονος, Ἀχιλῆος, etc., 387, 467, al.;

    ψ. καὶ εἴδωλον Il.23.104

    , cf. 72, Od.24.14;

    ψ. κατὰ χθονὸς ᾤχετο τετριγυῖα Il.23.100

    ; ψυχὰς ἡρώων, opp. αὐτούς, 1.3, cf. Hes.Sc. 151;

    ψυχαὶ δ' Ἄϊδόσδε κατῆλθον Il.7.330

    ;

    ψ. δὲ κατ' οὐταμένην ὠτειλὴν ἔσσυτ' ἐπειγομένη 14.518

    ; sts. hardly dist. from signf. 1,

    ἅμα ψ. τε καὶ ἔγχεος ἐξέρυσ' αἰχμήν 16.505

    ; in swoons it leaves the body,

    τὸν δὲ λίπε ψ. 5.696

    ; so in later writers (seldom in Trag.),

    σὺν Ἀγαμεμνονίᾳ ψυχᾷ Pi.P.11.21

    ; ἑὰν ψυχὰν κομίξαι ib.4.159, cf. N.8.44;

    αἱ ψ. ὀσμῶνται καθ' Ἅιδην Heraclit.98

    ;

    πέμψατ' ἔνερθεν ψυχὴν ἐς φῶς A.Pers. 630

    (anap.);

    ποτωμένην ψ. ὑπὲρ σοῦ E.Or. 676

    , cf. Fr. 912.9 (anap.);

    τὰς τῶν κεκμηκότων ψ., αἷς ἐστιν ἐν τῇ φύσει τῶν αὑτῶν ἐκγόνων κήδεσθαι Pl.Lg. 927b

    ; ψ. σοφαί, perh. 'wise ghosts', Ar.Nu. 94;

    δὶς ἀποθανουμένη ψ. Anon.

    ap. Plu.2.236d.
    III the immaterial and immortal soul, first in Pindar,

    ἐς τὸν ὕπερθεν ἅλιον κείνων.. ἀνδιδοῖ [Φερσεφόνα] ψυχὰς πάλιν Fr. 133

    , cf. Pl.Men. 81b;

    εἰπόντες ὡς ἀνθρώπου ψ. ἀθάνατός ἐστι Hdt.2.123

    ;

    ἀγένητόν τε καὶ ἀθάνατον ψ. Pl.Phdr. 246a

    , cf. Phd. 70c, al.;

    ἀθάνατος ἡμῶν ἡ ψ. καὶ οὐδέποτε ἀπόλλυται Id.R. 608d

    ;

    ἁψ. τῷ σώματι συνέζευκται καὶ καθάπερ ἐν σάματι τέθαπται Philol.14

    , cf. Pl.Cra. 400c: hence freq. opp.

    σῶμα, ψ. καὶ σῶμα X.Mem.1.3.5

    , cf. An.3.2.20;

    ψ. ἢ σῶμα ἢ συναμφότερον, τὸ ὅλον τοῦτο Pl.Alc.1.130a

    ;

    εἰς θηρίου βίον ἀνθρωπίνη ψ. ἀφικνεῖται καὶ ἐκ θηρίου.. πάλιν εἰς ἄνθρωπον Id.Phdr. 249b

    ;

    κατὰ τοὺς Πυθαγορικοὺς μύθους τὴν τυχοῦσαν ψ. εἰς τὸ τυχὸν ἐνδύεσθαι σῶμα Arist.de An. 407b22

    ;

    οὐδὲ τοῦτο ἐπείσθην, ὡς ἡ ψ., ἕως μὲν ἂν ἐν θνητῷ σώματι ᾖ, ζῇ, ὅταν δὲ τούτου ἀπαλλαγῇ, τέθνηκεν X.Cyr.8.7.19

    ;

    ἀνθρώπου γε ψ., ἣ τοῦ θείου μετέχει,.. ὁρᾶται δ' οὐδ' αὐτή Id.Mem.4.3.14

    , cf. Cyr. 8.7.17; αἰθὴρ μὲμ ψυχὰς ὑπεδέξατο, σώ[ματα δὲ χθών] IG12.945 (v B. C.);

    ὁπόταμ ψ. προλίπῃ φάος ἀελίοιο Orph.Fr.32

    f.1;

    ἡμεῖς ἐσμεν ψ., ζῷον ἀθάνατον ἐν θνητῷ καθειργμένον φρουρίῳ Pl.Ax. 365e

    .
    IV the conscious self or personality as centre of emotions, desires, and affections,

    χερσὶ καὶ ψυχᾷ δυνατοί Pi.N.9.39

    ;

    μορφὰν βραχύς, ψυχὰν δ' ἄκαμπτος Id.I.4(3).53(71)

    ;

    ἐνίους τῶν καλῶν τὰς μορφὰς μοχθηροὺς ὄντας τὰς ψ. X.Oec.6.16

    ;

    θνητοῦ σώματος ἔτυχες, πειρῶ τῆς ψ. ἀθάνατον μνήμην καταλιπεῖν Isoc.2.37

    ; opp. material blessings,

    κτεάνων ψ. ἔχοντες κρέσσονας Pi.N.9.32

    ;

    μήτε σωμάτων ἐπιμελεῖσθαι μήτε χρημάτων.. οὕτω σφόδρα ὡς τῆς ψ. ὅπως ὡς ἀρίστη ἔσται Pl.Ap. 30b

    , cf. 29e: hence regarded in abstraction,

    τὸ παρεχόμενον ἡμῶν ἕκαστον τοῦτ' εἶναι μηδὲν ἀλλ' ἢ τὴν ψ., τὸ δὲ σῶμα ἰνδαλλόμενον ἡμῶν ἑκάστοις ἕπεσθαι Pl.Lg. 959a

    ;

    ἡ ψ. ἐστιν ἄνθρωπος Id.Alc.1.130c

    ;

    οὐδὲ νῦν τήν γ ἐμὴν ψ. ἑωρᾶτε X.Cyr.8.7.17

    , cf. supr. 111: sts., therefore, distd. from oneself,

    ψ. γὰρ ηὔδα πολλά μοι μυθουμένη S.Ant. 227

    ;

    ἡ ψ. μου πεπότηται Ar.Nu. 319

    (anap.);

    τί ποτ' ἔστι μαθεῖν ἔραται ψ. E.Hipp. 173

    (anap.);

    ἄλλο τι βουλομένη ἑκατέρου ἡ ψ. δήλη ἐστίν Pl.Smp. 192c

    ; οἴμοι ψυχή woe is me! LXX Mi.7.1; καὶ ἐρῶ τῇ ψ. μου, "yuxh/, e)/xeis polla\ a)gaqa/" Ev.Luc.12.19; in periphrases, ψ. Ὀρέστου, = Ὀρέστης, S.El. 1127, al.: but τὴν Φιλοκτήτου ψ. ἐκκλέψεις his wits, Id.Ph.55;

    ἡ δ' ἐμὴ ψ. τέθνηκεν Id.Ant. 559

    , cf. OC 999; so ψυχαί abs., = ἄνθρωποι, ψ. ὀλέσασα A.Ag. 1457 (lyr.); ψ. πολλαὶ ἔθανον many souls perished, Ar.Th. 864;

    πᾶσαι αἱ ψ., υἱοὶ καὶ αἱ θυγατέρες λ γ LXX Ge.46.15

    , cf. Ex.12.4, al.; [

    κιβωτὸς] εἰς ἣν ὀλίγοι, τοῦτ' ἔστιν ὀκτὼ ψ., διεσώθησαν 1 Ep.Pet.3.20

    . In apostrophe,

    μή, φίλα ψ. Pi.P.3.61

    ;

    ὦ μελέα ψ. S.Ph. 712

    (lyr.);

    ὦ ἀγαθὴ καὶ πιστὴ ψ. X.Cyr.7.3.8

    ; in referring to persons,

    ὅταν μεγάλη ψ. φυῇ Pl.R. 496b

    (cf. μεγαλόψυχος) ; καλεῖται γοῦν ἡ ψ. Κρινοκοράκα the creature, Thphr.Char.28.2;

    πάσῃ ψ. τετελευτηκυίᾳ LXX Nu.6.6

    ,11;

    πᾶσα ψ. ὑποτασσέσθω Ep.Rom.13.1

    , etc.: generally, being, ψυχὴ ζῶσα living creature, LXX Ge.1.24, cf. 20(pl.).
    2 of various aspects of the self, ἐν πολέμοιο μάχαις τλάμονι ψ. παρέμειν ) enduring heart, Pi.P.1.48;

    διεπειρᾶτο αὐτοῦ τῆς ψ. Hdt.3.14

    , ἦν ηὰρ.. ψυχὴν οὐκ ἄκρος poor-spirited, Id.5.124;

    ψυχὴν ἄριστε πάντων Ar.Eq. 457

    ;

    καρτερὰν ψ. λαβεῖν Id.Ach. 393

    ;

    κράτιστοι ἂν τὴν ψ. κριθεῖεν Th.2.40

    ;

    τοῖς σώμασι δύνανται τὰς δὲ ψ. οὐκ ἔχουσιν Lys.10.29

    ;

    ὁ γὰρ' λόγχην ἀκονῶν καὶ τὴν ψ. τι παρακονᾷ X.Cyr.6.2.33

    , cf. Oec.21.3.
    3 of the emotional self,

    ὑπείργασμαι μὲν εὖ ψυχὴν ἔρωτι E.Hipp. 505

    , cf. 527 (lyr.);

    πάνυ μου ἡ ψ. ἐπεθύμει X.Oec.6.14

    ;

    τίνα ποτὲ ψ. ἔχων; Lys.32.12

    ; τίν' οἴεσθ' αὐτὴν ψ. ἕξειν, ὅταν ἐμὲ ῒδῃ; how will she feel? D.28.21; μία ψ., prov. of friends, Arist.EN 1168b7; ψ. μία ἤστην prob. in Phryn. PSp.128B.; of appetite,

    ψυχῇ διδόντες ἡδονήν A.Pers. 841

    (s. v.l.), cf. Epich.297, Theocr.16.24;

    λίχνῳ δὲ ὄντι τὴν ψ. Pl.R. 579b

    ;

    τῷ δὲ ἡ ψ. σῖτον μὲν οὐ προσίετο, διψῆν δ' ἐδόκει X.Cyr.8.7.4

    .
    4 of the moral and intellectual self,

    ἀπὸ πάμπαν ἀδίκων ἔχειν ψ. Pi.O. 2.70

    ;

    ψ. τε καὶ φρόνημα καὶ γνώμην S.Ant. 176

    ;

    ἀρκεῖν.. κἀντὶ μυρίων μίαν ψ. τάδ' ἐκτίνουσαν, ἢν εὔνους παρῇ Id.OC 499

    ;

    ψ. γὰρ εὔνους καὶ φρονοῦσα τοὔνδικον Id.Fr. 101

    ;

    ἡ κακὴ σὴ ψ. Id.Ph. 1014

    ;

    ψυχῆς κατήγορος κακῆς X.Oec.20.15

    , cf. Pl.R. 353e;

    ἡ βουλεύσασα ψ. Antipho 4.1.7

    , cf. Pl.Lg. 873a; τὸ σῶμα ἀπειρηκὸς ἡ ψ. συνεξέσωσεν.. διὰ τὸ μὴ ξυνειδέναι ἑαυτῇ the mind conscious of innocence, Antipho 5.93;

    τὸ ἐπιμελεῖσθαι καὶ ἄρχειν καὶ βουλεύεσθαι.. ἐσθ' ὅτῳ ἄλλῳ ἢ ψυχῇ δικαίως ἂν ἀποδοῖμεν; Pl.R. 353d

    ;

    τὴν τῆς ψ. ἐπιμέλειαν X.Mem. 1.2.4

    , Isoc.15.304; τὰ ἐν τῇ ψ. διὰ τὴν παιδείαν ἐγγιγνόμενα ib.290;

    τῆς ψ. ἐξελθούσης, ἐν ᾗ μόνῃ γίγνεται φρόνησις X.Mem.1.2.53

    ;

    νοῦς τε καὶ ψ. Pl.Cra. 400a

    , cf. Phdr. 247c, al.;

    ἐμπαίει τί μοι ψυχῇ σύνηθες ὄμμα S.El. 903

    ;

    ἰδὼν μὲν γνούς τε σῇ ψ., τέκνον E.Tr. 1171

    . Phrases:—

    ἐκ τῆς ψ. φίλος X.An.7.7.43

    ; ἀπὸ τῆς ψ. φιλεῖν with all the heart, Thphr. Char.17.3;

    βόσκοιτ' ἐκ ψυχᾶς τὰς ἀμνάδας Theoc.8.35

    ;

    ὅλῃ τῇ ψ. κεχαρίσθαι τινί X.Mem.3.11.10

    ; οὐκ ἐᾷ ἡμᾶς οὐδὲ ψυχῆς λαχεῖν he won't let us call our soul our own, Phryn.PSp.128B.
    5 of animals, ψ. μεγαλόφρων, of a horse, X.Eq.11.1;

    θηρίων ψ. ἡμεροῦμεν Isoc.2.12

    ; ψ. χηνός, ὀρτυγίου, Eub.101, Antiph.5.
    6 of inanimate things,

    πᾶσα πολιτεία ψ. πόλεώς ἐστιν Isoc.12.138

    , cf. 7.14;

    ἡ τῶνδε τῶν ἀνδρῶν ἀρετὴ τῆς Ἑλλάδος ἦν ψ. D.60.23

    ;

    οἷον ψ. ὁ μῦθος τῆς τραγῳδίας Arist.Po. 1450a38

    ; also of the spirit of an author, D.H.Lys.11.
    V Philosophical uses:
    1 In the early physicists, of the primary substance, the source of life and consciousness, ὁρίζονται πάντες (sc. οἱ πρότεροι)

    τὴν ψ. τρισίν, κινήσει, αἰσθήσει, τῷ ἀσωμάτῳ Arist.de An. 405b11

    ; τὸν λίθον ἔφη [Θαλῆς] ψ. ἔχειν ὅτι τὸν σίδηρον κινεῖ, of the magnet, ib. 405a20; ψυχῇσιν θάνατος ὕδωρ γενέσθαι, ὕδατι δὲ θάνατος γῆν γενέσθαι, ἐκ γῆς δὲ ὕδωρ γίνεται, ἐξ ὕδατος δὲ ψ. (sc. πῦρ) Heraclit. 36;

    ἡ ψ. πνεῦμα Xenoph.

    ap. D.L.9.19; καρδία ψυχῆς καὶ αἰσθήσιος [ἀρχά] Philol.13;

    τοῦτο [ἀὴρ] αὐτοῖς καὶ ψ. ἐστι καὶ νόησις Diog.

    Apoll.4;

    τὴν τῶν ἄλλων ἁπάντων φύσιν οὐ πιστεύεις Ἀναξαγόρᾳ νοῦν καὶ ψ. εἶναι τὴν διακοσμοῦσαν; Pl.Cra. 400a

    , cf. Arist.de An. 404a25; Δημόκριτος πῦρ τι καὶ θερμόν θησιν αὐτὴν (sc. ψυχὴν) εἶναι ib. 404a1, cf. Resp. 472a4.
    2 the spirit of the universe,

    ψ. εἰς τὸ μέσον [τοῦ κόσμου] θείς Pl.Ti. 34b

    , cf. 30b;

    τὴν τοῦ παντὸς δῆλον ὅτι τοιαύτην εἶναι βούλεται [ὁ Τίμαιος] οἷόν ποτ' ἐστὶν ὁ καλούμενος νοῦς Arist.de An. 407a3

    ; ἐν τῷ ὅλῳ τινὲς [τὴν ψ.] μεμεῖχθαί φασιν, ὅθεν ἴσως καὶ Θαλῆς ᾠήθη πάντα πλήρη θεῶν εἶναι ib. 411a8;

    ὁ κόσμος ψ. ἐστὶν ἑαυτοῦ καὶ ἡγεμονικόν Chrysipp.Stoic.2.186

    ; ψ. [κόσμου] Plu.2.1013e, cf. M.Ant.4.40;

    ψ. ἐλθοῦσα εἰς σῶμα οὐρανοῦ Plot.5.1.2

    ;

    τόδε τὸ πᾶν ψ. μίαν ἔχον εἰς πάντα αὐτοῦ μέρη Id.4.4.32

    ; περὶ ψυχᾶς κόσμου καὶ φύσιος, title of work by Ti.Locr.
    3 In Pl. the immaterial principle of movement and life,

    ὅταν παρῇ [ψυχὴ] τῷ σώματι, αἴτιόν ἐστι τοῦ ζῆν αὐτῷ Pl.Cra. 399d

    , cf. Def. 411c; [

    ψυχῆς λόγον ἔχομεν] τὴν δυναμένην αὐτὴν αὑτὴν κινεῖν κίνησιν Id.Lg. 896a

    ; μεταβολῆς τε καὶ κινήσεως ἁπάσης αἰτία [ἡ ψ.] ἅπασιν ib. b, cf. 892c; its presence is requisite for thought,

    σοφία καὶ νοῦς ἄνευ ψ. οὐκ ἂν γενοίσθην Id.Phlb. 30c

    , cf. Ti. 30b, Sph. 249a; defined by Arist. as

    οὐσία ὡς εἶδος σώματος φυσικοῦ δυνάμει ζωὴν ἔχοντος de An. 412a20

    ; ἐντελέχεια ἡ πρώτη σώματος φυσικοῦ ὀργανικοῦ ib. 412b5; the tripartite division of

    ψ., οἱ δὲ περὶ Πλάτωνα καὶ Ἀρχύτας καὶ οἱ λοιποὶ Πυθαγόρειοι τὴν ψ. τριμερῆ ἀποφαίνονται, διαιροῦντες εἰς λογισμὸν καὶ θυμὸν καὶ ἐπιθυμίαν Iamb.

    ap. Stob.1.49.34, cf. Pl.R. 439e sqq.; in Arist.

    ἡ ψ. τούτοις ὥρισται, θρεπτικῷ, αἰσθητικῷ, διανοητικῷ, κινήσει· πότερον δὲ τοὔτων ἕκαστόν ἐστι ψ. ἢ ψυχῆς μόριον; de An. 413b11

    , cf. PA 641b4;

    ἡ θρεπτικὴ ψ. Id.de An. 434a22

    , al.; in the Stoics and Epicureans, σῶμα ἡ ψ. Zeno and Chrysipp.Stoic.1.38; of the scala naturae,

    τὰ μὲν ἕξει διοικεῖται, τὰ δὲ φύσει, τὰ δ' ἀλόγῳ ψ., τὰ δὲ καὶ λόγον ἐχούσῃ καὶ διάνοιαν Stoic.2.150

    , cf. M.Ant.6.14;

    ἡ ψ. σῶμά ἐστι λεπτομερές.. προσεμφερέστατον πνεύματι θερμοῦ τινα κρᾶσιν ἔχοντι Epicur.Ep.1p.19U.

    ;

    τέλος.. τὸ μήτε ἀλγεῖν κατὰ σῶμα μήτε ταράττεσθαι κατὰ ψ. Id.Ep.3p.64U.

    ; in the Neo-Platonists characterized by discursive thinking,

    τοὺς λογισμοὺς ψυχῆς εἶναι ἐνεργήματα Plot.1.1.7

    ; related to νοῦς as image to archetype, εἰκών τίς ἐστι νοῦ [ψ.] Id.5.1.3; present in entirety in every part,

    πάρεστι πᾶσα πανταχοῦ ψ. Id.5.1.2

    , cf. 4.7.5;

    φύσις ψ. οὖσα, γέννημα ψυχῆς προτέρας Id.3.8.4

    ; animal and vegetable bodies possess

    οἷον σκιὰν ψυχῆς Id.4.4.18

    ;

    πᾶν σῶμα.. ψυχῆς μετουσίᾳ κινεῖται ἐξ ἑαυτοῦ καὶ ζῇ διὰ ψ. Procl.Inst.20

    .
    VI butterfly or moth, Arist.HA 551a14, Thphr.HP2.4.4, Plu.2.636c.
    2 τριπόλιον, Ps.-Dsc.4.132.
    VII Psyche, in the allegory of Psyche and Eros, Apul.Metam. bks. 4-6, Aristophontes ap. Fulg.Myth.3.6. (See ancient speculations on the derivation, Pl.Cra. 399d- 400a, Arist.de An. 405b29, Chrysipp.Stoic.2.222; Hom. usage gives little support to the derivation from ψύχω 'blow, breathe';

    τὸν δὲ λίπε ψ. Il.5.696

    means 'his spirit left his body', and so λειποψυχέω means 'swoon', not 'become breathless';

    ἀπὸ δὲ ψ. ἐκάπυσσε Il.22.467

    means 'she gasped out her spirit', viz. 'swooned'; the resemblance of ἄμπνυτο 'recovered consciousness' to ἀμπνέω 'recover breath' is deceptive, v. ἄμπνυτο, ἔμπνυτο: when concrete the Homeric ψ. is rather warm blood than breath, cf. Il.14.518, 16.505, where the ψ. escapes through a wound; cf. ψυχοπότης, ψυχορροφέω, and S.El. 786, Ar.Nu. 712 (v. supr.1).)

    Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > ψυχή

  • 5 καταλαμβανω

        (fut. καταλήψομαι - ион. καταλάμψομαι, aor. 2 κατέλαβον, pf. κατείληφα - ион. καταλελάβηκα; pass.: aor. κατελήφθην - ион. κατελάμφθην, pf. κατείλημμαι)
        1) схватывать, охватывать
        

    (νῶτά τινος Hom. - in tmesi)

        2) захватывать
        

    (τέν ἀκρόπολιν Thuc.; τὰ χρήματά τινος Arph.; Πειραιεὺς κατειλημμένος Isocr.)

        3) тж. med. занимать
        

    (στρατόπεδον Thuc.; ἕδρας Arph.; πόλιν Polyb.; θέαν Luc.; πάντα φυλακαῖς Plut.)

        4) хватать, ловить
        

    (φεύγοντας Her.; ὅ καταληφθείς θανάτῳ δίδοται Plat.)

        κατελήφθη πωλῶν τὰ σά Eur. — он был пойман, когда продавал твои вещи

        5) зажимать, затыкать
        6) сдерживать, задерживать, (при)останавливать
        ἴσχε καὴ καταλάμβανε σεωυτόν Her. — смиряй и сдерживай себя;
        κ. τὸ πῦρ Her.потушить огонь

        7) прекращать, улаживать
        8) унимать, примирять
        9) укреплять, закреплять
        

    (φρουραῖς, sc. τὰς πόλεις Plut.; τὰ μὲν νόμοις κατειλημμένα, τὰ δὲ ἔθεσιν Arst.)

        ἐκ παλαιοῦ κατειλημμένος Arst.издревле укоренившийся

        10) обязывать, связывать
        

    (πίστι Her.; ὁρκίοις Her. и ὅρκοις τινὰ ποιεῖν τι Plut.)

        τὰ ταῖς ζημίαις ὑπὸ νόμων κατειλημμένα Plat. — предписываемое законами под страхом наказаний;
        εὗρε (τὰς σπονδάς) κατειλημμένας Thuc.он нашел соглашение о перемирии утвержденным

        11) реже med. постигать (умом), воспринимать, усваивать
        

    (τι διὰ τῆς αἰσθήσεως Plat.; θείῳ ὄμματι τὰ θεῖα Arst.; δικαιοσύνην NT.)

        12) заставать, застигать, находить
        

    (τοὺς φύλακας ἀμφὴ πῦρ καθημένους Xen.; ἀνεῳγμένην τέν θύραν Plat.; γυνέ ἐπὴ μοιχείᾳ κατειλημμένη NT.)

        καταλαβεῖν τινα ἔνδον Plat.застать кого-л. дома;
        κατέλαβε ὃν ἐβούλετο Arst. — он встретил, кого хотел

        13) постигать, поражать
        

    (νοῦσος, ἥ μιν κατέλαβε Her.)

        εἴ τινας ξυμφορὰ καταλαμβάνοι Plat.если кого-л. постигнет несчастье

        14) доходить, достигать
        καταλελάβηκέ με τοῦτο εἰς ὑμέας ἐκφῆναι Her. — я доведен до того, что должен открыть вам это

        15) тж. med. замечать, обнаруживать
        αὐτὸς ἑαυτὸν οὐ κατείληφε γεγονὼς σοφός Plut.он незаметно для себя стал мудрецом

        16) med. брать на себя, принимать
        τὰ δὲ ἄλλοι οὐ κατελάβοντο, τουτέων μνήμην ποιήσομαι Her. — то, чего другие не касались, о том я (и) упомяну

        17) происходить, приключаться, случаться
        

    τὸν πατέρα κατέλαβε πρῆγμα τοιόνδε Her. — с отцом (Деифона) случилось следующее;

        εἰ ὑμέας καταλελάβηκε ἀδύνατόν τι βωθέειν Her. — если у вас случится так, что вы не сможете прийти на помощь;
        ἢν πόλεμος καταλαβῇ Thuc. — если возникнет война;
        πρίν τι ἀνήκεστον ἡμᾶς καταλαβεῖν Thuc. — прежде, чем с нами произойдет нечто непоправимое;
        Στησαγόρεα κατέλαβε ἀποθανεῖν ἄπαιδα Her. — вышло так, что Стесагор умер бездетным;
        τὰ καταλαβόντα Her. — происшествия, события, τῆς νυκτὸς καταλαβούσης Diod. с наступлением ночи

    Древнегреческо-русский словарь > καταλαμβανω

  • 6 συμπιέζω

    συμπῐ-έζω (for - πιάζω v. infr.),
    A press or squeeze together, grasp closely,

    τὰς τρίχας Pl.Phd. 89b

    ;

    τι ταῖς Χερσί Id.Sph. 247c

    ;

    σ. τὸ στόμα Ephipp.6.3

    , cf. Plu.2.58od (prob.);

    σ. Χείλεα Χείλεσι AP5.127

    (Marc. Arg.);

    τὸ ἔλαττον σ. τὸ πλέον Arist.Pr. 929b39

    :—[voice] Pass., to be squeezed up, opp. διέλκεσθαι, X.Mem.3.10.7;

    σ. τὰς ἀκοάς Arist.Pr. 904a21

    ; ἡ κοιλία σ. ταῖς πλευραῖς ib. 964b3; συμπιασθῆναι, of the body, to be pinched in, grow lean, Hp.Epid.7.68 (but, to be fattened up, from συμπιαίνω, acc. to Littré): [tense] aor. [voice] Pass. subj. [ per.] 3pl.

    συμπιεχθῶσιν αἱ δίοδοι Id.Loc.Hom.9

    ; of an army,

    συνεπιέζετο τὰ μέσα D.C.36.49

    .

    Greek-English dictionary (Αγγλικά Ελληνικά-λεξικό) > συμπιέζω

  • 7 προς-εξ-ερείδομαι

    προς-εξ-ερείδομαι, sich worauf stützen, ταῖς χερσί, Pol. 3, 55, 4.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > προς-εξ-ερείδομαι

  • 8 περι-πτύσσω

    περι-πτύσσω, umfalten, umhüllen, rings umschließen u. bedecken; κατηρεφεῖ τύμβῳ περιπτύξαντες, Soph. Ant. 877; χέρας, Eur. Alc. 351; auch πέπλοι δέμας περιπτύσσοντες, Hec. 735; u. τί τινι, Pors. Eur. Med. 1203; περιπτύξαντες ἀμφοτέρωϑεν, umzingeln, Xen. An. 2, 10, 9; im med., Plat. Conv. 196 a, wie Xen. Cyr. 7, 1, 26; umarmen, περιπτύξασα ἠσπάσατο αὐτούς, Pol. 10, 4, 6, wie περιέπτυξε ταῖς χερσί, 13, 7, 8; Luc. D. D. 4, 5.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > περι-πτύσσω

  • 9 παλαμάομαι

    παλαμάομαι, med., handthieren, verrichten; ταῖς χερσὶ τὸ δέον, das Nöthige mit den Händen verrichten, Xen. Cyr. 4, 3, 17; Sp. – Uebertr., τόλμημα νέον παλαμησάμενος, ein Wagniß geschickt angreifen, Ar. Pax 93; πρὸς ταῦτα Κλέων καὶ παλαμάσϑω, Ach. 659, einen Kunstgriff, Anschlag, Mittel ersinnen; so einzeln auch Sp.; Hesych. erwähnt auch die active Form παλαμήσας.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > παλαμάομαι

  • 10 κρόταλον

    κρόταλον, τό, Klapper, nach Schol. Ar. Nubb. 259 ein gespaltenes Rohr, κατασκευαζόμενον ἐπίτηδες, ὥςτε ἠχεῖν, εἴ τις δονοίη ταῖς χερσί; auch von Erz od. von Muschelschaalen nach Eust.; z. B. κρόταλα χαλκοῠ neben τυμπάνων ἀράγματα Eur. Cycl. 204; Βρόμια Hel. 1324; Her. 2, 60 von Frauen gespielt; vgl. δίσκος; χειροτυπὴς κροτάλων πάταγος Mel. 260 (V, 175); vgl. auch Ath. IV, 176 a. – Uebertr., Zungendrescher, Plappermaul, Ar. Nubb. 260. 448; auch adj., οἶδ' ἄνδρα κρόταλον Eur. Cycl. 404. – Nach Suid. auch masc. – Nach Eumach. bei Ath. XV, 681 e hieß auch die Narcisse so.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > κρόταλον

  • 11 δας-πλῆτις

    δας-πλῆτις, bei Homer einmal, Odyss. 15, 284 ϑεὰ δασπλῆτις ἐρινύς; Ableitung und Bedeutung zweifelhaft; verschiedene Deutungen, z. B. » die schrecklich nahende«, » die furchtbar schlagende«, s. Scholl. Odyss. 15, 234 Apollon. Lexic. Homer. p. 56, 20. Besser als diese ohne Zweifel unhaltbaren Deutungen ist vielleicht eine Ableitung von δᾶ = γῆ und πελάτις »die Dienerin«, vgl. πελάζω πλῆτο, entstanden aus ΠΕ'ΛΑΤΟ; denn die Erinys ist nach Homer Dienerin der höheren chthonischen Gottheiten: Iliad. 9, 568 sqq πολλὰ δὲ καὶ γαῖαν πολυφόρβην χερσὶν ἀλοία κικλήσκουσ' Ἀίδην καὶ ἐπαινὴν Περσεφόνειαν, πρόχνυ καϑεζομένη, δεύοντο δὲ δάκρυσι κόλποι, παιδὶ δόμεν ϑάνατον· τῆς δ' ήεροφοῖτις ἐρινὺς ἔκλυεν ἐξ Ἐρέβεσφιν, ἀμείλιχον ἦτορ ἔχουσα, Scholl. Aristonic. vs. 568 ἡ διπλῆ ὅτι οἱ τοὺς χϑονίους ϑεοὺς ἐπικαλούμενοι ταῖς χερσὶ τὴν γῆν ἐπέκρουον, derselbe vs. 569 ἡ διπλῆ ὅτι ἐπικαλεῖται μὲν τὸν Ἅιδην καὶ τὴν Περσεφόνην, ὑπακούουσι δὲ αἱ Ἐρινύες ὡς ὑπηρετίδες, derselbe vs. 571 ἡ διπλῆ ὅτι αἱ 'Ερινύες ὥσπερ ὑπηρετίδες ὑπακούουσι, καὶ οὐ μάχεται τὸ »κικλήσκουσ' Ἀίδην καὶ ἐπαινὴν Περσεφόνειαν«; vgl. Lehrs Aristarch. p. 185. Hiernach kann unbedenklich die δασπλῆτις ἐρινύς als » Dienerin der Erdgottheit« aufgefaßt werden. Das δας – ist genitiv., vgl. z. B. νεώσοικος. – Die Späteren verstanden das Wort nicht; an Homer hielt sich genau Orph. Argon. 872 ἧκε δ'ἄρ' ἰὸν ὑπὸ σπλάγχνοις δασπλῆτις 'Ερινύς; von der Hekate, ebenfalls einer chthonischen Gottheit, Theocr. 2, 14 χαῐρ' Ἑκάτα δασπλῆτι. Ungleich freier ist aus Unverstand δασπλής gebraucht worden, w. m. s.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > δας-πλῆτις

  • 12 ὀρχέομαι

    ὀρχέομαι (ἔρχομαι, nicht mit χορός zusammenhangend), dep. med., tanzen, hüpfen, springen; Il. 18, 594 Od. 8, 371; οἶνος ὀρχήσασϑαι ἀνῆκεν, 14, 465; ὀρχεῖται δὲ καρδία φόβῳ, Aesch. Ch. 165, es klopft vor Furcht; Ar. Nubb. 765 Pax 326 u. öfter; u. in Prosa, ὀρχήσατο Λακωνικὰ σχημάτια Her. 6, 129, vgl. Xen. Conv. 7, 5, wie auch sonst der Tanz im acc. hinzugefügt wird, τὸ Περσικόν, Cyr. 8, 4, 12; vgl. Ath. I c. 40; – Plat. Crat. 407 a sagt τὸ αὑτὸν μετεωρίζειν ὀρχεῖσϑαι καλοῦμεν, u. vrbdt es mit ᾄδειν, Legg. VII, 803 e; οἷον ὀρχεῖσϑον παίζοντε, Euthyd. 277 e; Xen. An. 5, 4, 34 u. Sp., wie Pol. 24, 6, 11. – Bei Sp. pantomimisch, durch den Tanz darstellen, ὠρχήσατο τὴν Ἀφροδίτης καὶ Ἄρεος μοιχείαν, Luc. de salt. 63; τὸν Αἴαντα, 83; τὴν τοῦ Κρόνου τεκνοφαγίαν, 80; Antiphan. bei Ath. IV, 134 b sagt auch οὐχ ὁρᾷς ὀρχούμενον ταῖς χερσὶ τὸν βάκηλον. – Uebh. = κινεῖσϑαι καὶ ἐρεϑίζεσϑαι, Ath. I c. 37, der Beispiele aus Isocr. u. aus Ion sogar das act. anführt, ὤρχησεν φρένας, d. i. ἠρέϑισε, ἐκίνησε, wo er auch von der Ableitung des Wortes spricht.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ὀρχέομαι

  • 13 ἐπ-αλλάσσω

    ἐπ-αλλάσσω, att. - αλλάττω, 1) vertauschen, Eins für das Andere setzen, verändern; πολέμοιο πεῖραρ ἐπαλλάξαντες das Kriegstau bald hier, bald dorthin ziehen, mit abwechselndem Glücke kämpfen, Il. 13, 359, nach den Schol. συνάψαι, den Kampf anbinden; ἅλματα, durchkreuzen lassen, Xen. Cyn. 5, 20; ἐπαλλάττειν τοὺς ὀδόντας, ineinandergreifende Zähne haben, Arist. de anim. 2, 1; ποὺς ἐπαλλαχϑεὶς ποδί, Fuß an Fuß, wie dabei steht ἀνὴρ δ' ἐπ' ἀνδρὶ στάς, Eur. Herael. 836; ἐπηλλαγμέναις δι' ἀλλήλων ταῖς χερσί, mit über einander gekreuzten Armen, Plut. Lucull. 21; ἐπηλλαγμένα ἴχνια, sich kreuzende Fährten, Xen. Cyn. 8, 3. Aehnlich μή πη ὁ λόγος ἐπαλλαχϑῇ, daß das Wort nicht verdreht werde, Xen. Mem. 3, 8, 1; ποιεῖ τοὺς λόγους ἐπαλλάττειν, macht sie zweideutig, Arist. Pol. 1, 6. – 2) intrans., von Einem zum Andern übergehen, hinüberspielen; τῷ γένει τῶν ἰχϑύων, in das Fischgeschlecht, Arist. H. A. 2, 1; ποιεῖ τὰς πολιτείας ἐπαλλάττειν, ὥστε ἀριστοκρατίας ὀλιγαρχικὰς εἶναι Pol. 6, 1; ἐπ. πρὸς τὴν βασιλείαν, gränzt daran, geht leicht darin über, ibd. 4, 10; ὀδόντες ἐπαλλάσσοντες, die wechselsweis in einander eingreifen, ἐναλλὰξ ἐμπίπτοντες, id. part. an. 3, 1. Bes. nach Arist. häufiger.

    Griechisch-deutsches Handwörterbuch > ἐπ-αλλάσσω

  • 14 αντιλαμβανω

        1) тж. med. брать, захватывать, занимать
        

    (χωρίον τί τινος Xen.; χώραν, med. χώρας Thuc.; med. τοῦ θρόνου Arph.)

        τοῦ ἀσφαλοῦς ἀντιλαβεῖσθαι Thuc.обеспечить себе безопасность

        2) получать взамен, обменивать
        

    (τί τινος Eur.; πολλέν χάριν καὴ φιλίαν Plut.)

        3) med. захватывать, пленять, сильно интересовать
        

    (ὅ λόγος ἀντιλαμβάνεταί μου Plat.)

        4) med. хвататься, ухватываться
        

    (τῇ ἀριστερᾷ τοῦ τρίβωνος Plat.; τῶν δορατίων ταῖς χερσί Plut.)

        5) med. сдерживать, останавливать
        6) med. ( редко) постигать, познавать
        

    (τινός Plat., Luc.)

        ἀ. κατὰ τέν ἀκοήν Sext.воспринимать слухом

        7) med. браться, приниматься, заниматься
        τοῦ κοινοῦ τῆς σωτηρίας ἀ. Thuc. — посвящать себя интересам общественного блага;
        ἀ. τῆς ἐλευθερίας Thuc., Plut. — отстаивать дело свободы;
        ἀ. τοῦ πολέμου Isocr. — предпринимать войну;
        ἀ. τοῦ λόγου Plat. — вмешиваться в беседу;
        τοῦδε πάλιν ἀ., οὗπερ τὸ πρότερον Plat.возвращаться к ранее сказанному

        8) med. утверждать со своей стороны, возражать
        

    (ἀ. καὴ ἐλέγχειν Plat.)

        ἀντιλαβέσθαι παντὴ πρόχειρον, ὡς … Plat. — всякий может возразить, что …

    Древнегреческо-русский словарь > αντιλαμβανω

  • 15 επαλλασσω

        атт. ἐπαλλάττω
        1) чередовать, перемежать
        

    πολέμοιο πεῖραρ ἐ. Hom. — воевать с переменным успехом;

        ἐ. ἅλματα Xen. — менять направление прыжков;
        2) скрещивать
        

    ἐπηλλαγμένα ἴχνια Xen. — перекрещивающиеся следы;

        ποὺς ἐπαλλαχθεὴς ποδί Eur. — скрестив ноги, т.е. (сражаясь) нога к ноге, врукопашную;
        ἐπηλλαγμέναις δι΄ ἀλλήλων ταῖς χερσί Plut.со скрещенными (на груди) руками

        3) перепутывать, перемешивать
        φυλάττεσθ-αι μή πῃ ὅ λόγος ἐπαλλαχθῇ Xen. — следить, чтобы рассуждение не запуталось

        4) перемежаться, чередоваться
        5) досл. перемещаться, переходить, перен. подходить вплотную, граничить
        

    (πρὸς τέν βασιλείαν, Arst.)

        τῷ γένει τῶν ἰχθύων Arst.быть близким к рыбам

    Древнегреческо-русский словарь > επαλλασσω

  • 16 επιλαμβανω

        (fut. ἐπιλήψομαι, aor. 2 ἐπέλαβον)
        1) (сверх чего-л.) брать, получать
        2) (после чего-л.) брать, пробовать
        3) med. хватать(ся), схватывать(ся), ухватывать(ся)
        

    (τῶν ἀφλάστων νηός Her.; τὼν νεῶν Thuc.; τῆς ἴτυός τινος Xen.; τῆς χειρός τινος τῇ δεξιᾶ Plat.; τῶν τριχῶν Aeschin.; ἀλλήλων ταῖς χερσί Plut.)

        ἐπιλαβόμενος τῶν ἐπισπαστήρων Her. — ухватившись за дверные кольца;
        προφάσιός τινος Her. и προφάσεώς τινος ἐ. Plut.ухватиться за какой-л. предлог;
        ἐπιλαβέσθαι τινὸς λόγου NT.поймать кого-л. на слове

        4) тж. med. захватывать, занимать
        

    (τόπον τινά Arst., Plut.; med. τῶν ὀρῶν Plut.)

        ἐπιλαβέσθαι τι τῶν τῆς πόλεως Plat.присвоить себе что-л. из государственного имущества;
        ἐπιλαβέσθαι δασέος Arst.войти в густые заросли

        5) (быстро) проходить
        

    (πολὺν χῶρον Theocr.)

        6) зажимать, затыкать, закрывать
        

    (τέν ῥῖνα Arph.; τοῖς ἐπικαλύμμασιν, sc. τοὺς πόρους Arst.; τὸν αὐλίσκον Polyb.)

        ἐπιλαμβάνεσθαι τῶν ὀφθαλμῶν Arst.закрывать себе глаза

        7) тж. med. удерживать, задерживать
        

    ἐ. τὸ ὕδωρ Lys., Isae.; — остановить воду (в водяных часах на время, свидетельских показаний или чтения документов, что не входило в регламент судебного оратора):

        νυκτὸς ἐπιλαβούσης τὸ ἔργον Thuc.когда ночь приостановила битву (ср. 8);
        ἐ. τι τῆς ὀπίσω ὁδοῦ Her.преграждать чему-л. движение назад;
        μέ ἐπιλαμβάνου Eur. — не удерживай (меня);
        ὀργῆς ἐπιλαβέσθαι Plut. — подавить (свой) гнев;
        τῆς τύχης ἄνω φερομένης ἐπιλαβέσθαι Plut.помешать росту своего собственного благополучия

        8) ( во времени) надвигаться, наступать
        

    (ταχὺ ἐπιλαβὸν γῆρας Plat.; νυκτὸς ἐπιλαβούσης Diod.; ὅταν ἐπιλαμβάνῃ τὸ θέρος Arst.)

        9) тж. med. совершать нападение или набег, нападать
        ἐπελάβοντο Κορινθίων ἀναχωρούντων Xen. (лакедемоняне) атаковали возвращавшихся коринфян;
        οὐκ ἔχων ὅπῃ ἐπιλάβοιτο Xen. — не имея, к чему придраться

        10) редко med. охватывать, настигать, овладевать, поражать
        δὴς τὸν αὐτὸν οὐκ ἐπελάμβανεν Thuc. (эта болезнь) не поражала дважды одного и того же (человека);
        οὐχ ἥδε γὰρ τοιᾷδ΄ ἐπείληπται νόσῳ ; Soph. — да разве она не страдает подобным же недугом?;
        τέν αἴσθησιν ἐπιληφθείς Plut. — лишившийся чувств;
        ἥ ἱππομανία πολλῶν ἐπείληπται Luc.многих охватила страсть к конному спорту

        11) захватывать врасплох, застигать
        

    ἐδεδοίκεσαν μέ σφῶν χειμὼν τέν φυλακέν ἐπιλάβοι Thuc. (в Афинах) боялись, как бы зима не застигла их гарнизон

        12) med. ( в речи) перебивать, прерывать
        

    ἐπιλαμβάνου ἐμοῦ, ἐάν τί σοι δοκῶ μέ καλῶς λέγειν Plat. — перебивай меня, если тебе покажется, что я говорю что-л. неправильно

        13) med. захватывать, арестовывать
        

    (τινος Dem.)

        14) med., юр. требовать, оспаривать, заявлять претензию
        

    (κτήματος Plat.)

        15) med. возражать, протестовать
        

    (τοῦ ψηφίσματος Xen.; τῶν εἰρημένων Plut.)

        16) med. достигать, обретать, получать
        

    (γαλήνης Plat.; ζωῆς αἰωνίου NT.)

        νεοχμόν τι ποιέειν δυνάμιος ἐ. Her.получить возможность совершить какой-л. переворот;
        ἐ. τινος τῷ τῆς διανοίας λογισμῷ Plat.постигать что-л. силой размышления;
        τῆς ἐρημίας ἐπειλημμένοι Dem. — достигшие одиночества, т.е. освободившиеся от соперников

        17) med. достигать, доживать
        

    ἔτη τοῦ πολέμου ἐπέλαβεν ὀκτὼ καὴ ἔνατον ἐκ μέσου, ὅτε ἐπεφεύγει Thuc. (Хрисид) бежал в середине девятого года войны;

        ἀποθνῄσκει ἡμέρας ἑπτακαίδεκα τῆς ἑβδόμης ὑπατείας ἐπιλαβών Plut. (Марий) умер на семнадцатый день (своего) седьмого консульства

        18) med. брать на себя, предпринимать, приниматься (за что-л)

    Древнегреческо-русский словарь > επιλαμβανω

  • 17 παλαμαομαι

        1) делать, выполнять, совершать
        2) предпринимать, затевать
        πρὸς τἄλφιτα π. τι Arph.придумать что-л. на ужин

        3) строить козни Arph.

    Древнегреческо-русский словарь > παλαμαομαι

  • 18 περιλαμβανω

        (fut. περιλήψομαι)
        1) обхватывать, обнимать
        

    (τὸν παῖδα Xen.; πέτρας ταῖς χερσί Plat.)

        2) окружать, ловить, захватывать
        

    (μετεώρους τὰς ναῦς Thuc.; τὸν θῆρα Plat.; τόπον Polyb.)

        ἐπεὰν δὲ αὐτὸν περιλάβῃς Her. — если ты его захватишь;
        περιείλημμαι Arph. — меня поймали, я попался;
        τῷ καιρῷ περιληφθείς Polyb. — попав в тяжелое положение, т.е. под давлением обстоятельств

        3) обкладывать, обтягивать, покрывать
        4) охватывать
        

    (πολλὰ εἴδη ἑνὴ ὀνόματι Plat.; τῇ διανοίᾳ τὸ μέλλον Plut.)

        5) включать
        6) содержать, заключать в себе
        

    (τρία γένη Plat.)

        7) овладевать, усваивать
        8) излагать, выражать
        ὡς βραχεῖ λόγῳ περιλαβεῖν Luc.чтобы выразиться кратко

    Древнегреческо-русский словарь > περιλαμβανω

  • 19 περιπτυσσω

        1) обертывать, покрывать
        τύμβῳ περιπτύξαντες Soph.опустив в могилу

        2) обвивать, обнимать
        

    (γόνυ Eur.; τινὰ ταῖς χερσί Polyb.)

        π. χέρας τινί Eur.обвивать руками кого-л.

        3) тж. med., воен. обходить во фланг
        

    π. ἀμφοτέρωθέν τινα Xen.охватить кого-л. с обоих флангов

    Древнегреческо-русский словарь > περιπτυσσω

  • 20 προσεξερειδομαι

        опираться, упираться
        

    (ταῖς χερσί Polyb.)

    Древнегреческо-русский словарь > προσεξερειδομαι

См. также в других словарях:

  • Papyrus 49 — Manuskripte des Neuen Testaments Papyri • Unziale • Minuskeln • Lektionare Papyrus 49 …   Deutsch Wikipedia

  • εφαπλώ — και εφαπλώνω (ΑΜ ἐφαπλῶ, όω) απλώνω κάτι επάνω σε κάτι άλλο («στῆθος ἐφαπλώσας... ὄχθης», Νόνν.) μσν. 1. (για πουλί) ξετυλίγω τα φτερά μου 2. (νομ.) συντελώ 3. ξαπλώνω κάποιον κάτω («ἐφαπλοῑ ὁ ἵππος τὸν ἀναβάτην», Δούκ.) μσν. αρχ. 1. διαχέω,… …   Dictionary of Greek

  • λύγαια — (Α) (κατά τον Ησύχ.) «τὰ περὶ ταῑς χερσὶ ψέλλια». [ΕΤΥΜΟΛ. Πιθ. < λύγος* + κατάλ. αιος] …   Dictionary of Greek

  • ποδεών — ῶνος, ο, ΝΑ και δωρ. τ. ποδάων, Α καθεμιά από τις κάτω γωνίες τετράγωνου ιστίου («καὶ ταῑς χερσὶ τοὺς ποδεῶνας κατέχοντες», Λουκιαν.) αρχ. 1. το άκρο τής δοράς, τού δέρματος από πόδι ζώου («ὑπὲρ νώτοιο καὶ αὐχένος ᾐωρεῑτο ἄκρων δέρμα λέοντος… …   Dictionary of Greek

  • προσεξανίσταμαι — Α [ἐξανίσταμαι] 1. σηκώνομαι μπροστά σε κάποιον ή σε κάτι («προσερπύσας καὶ λαβόμενος τοῡ ἱματίου ταῑς χερσὶ καὶ προσεξαναστὰς πρὸς τὰ γόνατα», Πλούτ.) 2. σηκώνομαι για να συναντήσω κάποιον …   Dictionary of Greek

  • προσεξερείδομαι — Α στηρίζομαι πάνω σε κάποιον ή σε κάτι («ὁπότε πεσόντες βουληθεῑεν ἢ τοῑς γόνασιν ἢ ταῑς χερσὶ προσεξερείσασθαι πρὸς τὴν ἐξανάστασιν», Πολ.). [ΕΤΥΜΟΛ. < προσ * + ἐξερείδω «στηρίζω, υποστηρίζω»] …   Dictionary of Greek

  • τύλη — η, ΝΑ, και δωρ. τ. τύλα Α υπόστρωμα πάνω στο οποίο τοποθετούν τα βάρη οι αχθοφόροι νεοελλ. υπόστρωμα σάγματος ή σέλας αρχ. 1. μέρος τού σώματος που έχει κυρτωθεί από πίεση, όπως ο ώμος αχθοφόρου 2. καμπούρα καμήλας, ύβος 3. προσκεφάλι, προσκέφαλο …   Dictionary of Greek

  • τύλος — ο, ΝΜΑ ιατρ. περιγεγραμμένη υπερκεράτωση τού δέρματος, συνήθως τών άκρων, οφειλόμενη σε συνεχή τοπική πίεση, κάλος (α. «έβγαλα τύλους στα χέρια» β. «γονάτων τύλους», Ευστ. γ. «ἐν ταῑς χερσὶ τύλους ἔχοντα», Δίων Χρ.) νεοελλ. 1. η καμπούρα τής… …   Dictionary of Greek

  • ψώχω — και σώχω Α κατατρίβω, κονιορτοποιώ («καὶ ἔτιλλον οἱ μαθηταὶ αὐτοῡ τοὺς στάχυας καὶ ἤσθιον ψώχοντες ταῑς χερσί», ΚΔ). [ΕΤΥΜΟΛ. < ετεροιωμένη βαθμίδα τού θ. ψη τού ψήω* / ψῆν «τρίβω», με ενεστ. επίθημα χω, δηλωτικό τού τέλους της πράξης (πρβλ.… …   Dictionary of Greek

  • Θωμάς — I Ένας από τους δώδεκα Απόστολους. Ονομαζόταν και Δίδυμος. Καταγόταν πιθανότατα από τη Γαλιλαία, όπως και όλοι οι μαθητές του Ιησού. Στους αποστολικούς καταλόγους των Ευαγγελίων, ο Θ. αποτελεί ζεύγος με τον Ματθαίο, ενώ στις Πράξεις των Αποστόλων …   Dictionary of Greek

  • χειρ — η / χείρ, χειρός, ΝΜΑ, και χείρα Ν, και αιολ. τ. χήρ Α 1. το χέρι 2. (ιδίως) το άκρο χέρι 3. συνεκδ. το άτομο τού οποίου το χέρι έκανε κάτι (α. «χειρ Χριστόδουλου Καλλέργη» ο εικονογράφος Χριστόδουλος Καλλέργης β. «χειρ δ ὁρᾷ τὸ δράσιμον», Αισχύλ …   Dictionary of Greek

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»